Oorkonde: Hulde aan Koning Willem II 'den eedlen Vorst, den wakkren Held'

Oorkonde, Stadscollectie Tilburg

In de Stadscollectie Tilburg bevindt zich een fraai huldeblijk op perkament ter nagedachtenis aan koning Willem II en de Tiendaagse Veldtocht door de vereniging Het Metalen Kruis uit 1855. Deze oorkonde is in 1966 aan het toenmalige Gemeentearchief Tilburg geschonken door F.W.G. Théonville uit Utrecht en is 85,6 cm hoog en 68,8 cm breed. De in pen op perkament vervaardigde oorkonde werd ontworpen en gekalligrafeerd door G. Eduard Meijer (1824-1859).

De tekst luidt: ‘HULDE / aan de / NAGEDACHTENIS / VAN / NEERLANDSCH RIDDERLIJKEN KONING / Z.M. WILLEM II [In de belettering aangebracht: ‘ANNA PAULOWNA’] / als / HERINNERING / AAN DE JAREN /1830 en 1831.’

Deze opdracht is omgeven door een zeer weelderig lijstwerk, met onder meer aan de bovenzijde een portretmedaillon van Willem II, geflankeerd door personificaties van Gerechtigheid en Edelmoedigheid; afhangend onder het medaillon het Metalen Kruis. Voorts een overvloed aan rankwerk, trofeeën, door putti opgehouden etc. In het midden van het basement van het lijstwerk het Koninkrijkswapen in een stralenbundel. Voorts vier kleine cartouches met enige personalia omtrent Willem II en twee grote cartouches, vermeldend het beschermheerschap en voorzitterschap en het bestuur van de vereniging.

Onder de opdracht een gedicht van zeven regels van Tollens, geflankeerd door voor- en achterzijde van het Metalen Kruis:

'Den eedlen Vorst, den wakkren Held, / Ten troon bemind, gevreesd in ’t veld, / ’s Lands hoogmoed al zijn levensdagen, / Den luister van zijn roemrijk huis, / Dien we ons te vroeg ontnomen zagen - / Hem, zij dees kunstproef opgedragen, / Als hulde van ’t Metalen Kruis. / H. TOLLENS Cz’.

Op dezelfde hoogte twee cartouches, verwerkt in het lijstwerk vermeldend de oprichting en oprichters van de vereniging. De vereniging Het Metalen Kruis werd opgericht te Amsterdam, 19 april 1853. Het jaar van vervaardiging van de perkamenten oorkonde valt juist vóór de oprichting van het Nationale Monument op de Dam in Amsterdam ter herdenking van de Tiendaagse Veldtocht en houdt waarschijnlijk rechtstreeks verband met de aanstaande onthulling daarvan.

Auteur: Ronald Peeters, voormalig hoofd Stadsmuseum Tilburg, beschreef de collectie prenten van Stadsmuseum Tilburg. In die collectie bevindt zich bovenstaande oorkonde met als inv. nr. SMT 00724.