'Wunderlich' gedicht over de Tiendaagse Veldtocht

Chr. Wunderlich. Gedicht over de Tiendaagse Veldtocht

'Eendragt de Magt...'

Een wonderlijk gedicht vond ik vandaag in het Stadsarchief van Amsterdam. Met dank aan de digitalisering, want vanuit een vakantieadres in Oostenrijk is het archief in het thuisland toch toegankelijk!

Om grip te krijgen op het Nederlandse fanatisme tijdens de Tiendaagse Veldtocht zoek ik naar uitingen van patriottisme en nationalisme (hoewel nog iets te vroeg qua periodisering). De Belgische historica Els Witte deed al eerder onderzoek naar kranten en constateerde dat scheldproza eerder bij de lagere bevolking gezocht moest worden. Toch meen ik te bespeuren dat er ook bij de geletterden de taal er niet om loog. De Hollanders uitten zich vanuit een felheid, want voelden zich aangetast in hun eer. Zo worden de Belgen 'muitziek' genoemd en als 'vijanden' afgeschilderd.

Dit archief is een handgeschreven verslag in dichtvorm over de Tiendaagse Veldtocht. De auteur is Chr. Wunderlich die zijn dichtwerk opdroeg aan de Amsterdamse kolonel Johannes Luden, een Amsterdammer die kolonel was en leiding gaf aan een divisie van de Mobiele Noord-Hollandse Schutterij. Uit het eigendom van de familie Luden is een aantal documenten over de tiendaagse bewaard gebleven. Zo zijn er brieven, is er informatie over de betrokken manschappen, zijn er kranten én is er het gedicht van Wunderlich.

Ik heb hier enkele strofen gekopieerd en vertaald.

Dat m' op dien luistervollen dag

't Gebouw der staat zo fel zou krenken

Dat men er geen herstel op zag

Ja snood verraad in 't Belgies land

Dat 't meest verwekt word bij de grooten

Bragt al dit onheil ras tot stand'

En wist 't bestuur omver te stooten

O Neerlands volk uit s'harten grond

Is van alle kanten gekomen

Elk een bood zich vrijwillig aan

Om 't vloek gespuis te gaan bestrijden

Wien riep elk uit 't zal zo niet gaan

Wij zullen 't vaderland bevrijden

Holland ten zuiden, en ten Noord

De Geldersche, en ook de Vriezen

Als ook die uit het Gronings oord

Elk wilde nu geen tijd verliezen

Link naar Stadsarchief Amsterdam / Archief 922 / Archief van de Familie Luden en Aanverwante Families

Petra Robben, MA-student Open Universiteit, doet onderzoek naar overeenkomsten en verschillen van nationalistische uitingen van de Belgen en de Nederlanders rondom de Tiendaagse Veldtocht in 1831. Reacties op de blogposts zijn welkom. Stuur gerust een mail!